T. C.
 Y A R G I T A Y 
C E Z A G E N E L K U R U L U

  T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A  
Y A R G I T A Y İ L Â M I

  İTİ­RAZ 

Esas No : 2022/1-214
Ka­rar No : 2023/128
İti­raz­na­me No : 2021/47713

KA­RA­RI VE­REN
YAR­GI­TAY DA­İRE­Sİ : 1. Ceza Da­ire­si
MAH­KE­ME­Sİ  : AN­KA­RA 8. Ağır Ceza
TA­Rİ­Hİ  : 04.02.2021
SA­YI­SI : 135-45
MAK­TUL : F…. n…
KA­TI­LAN­LAR : 1- T….. N….., 2- F…… K….
SA­NIK : S…. M..

I. HU­KU­KΠSÜ­REÇ
Sa­nık S…. M…’ın kas­ten öl­dür­me su­çu­na yar­dım­dan TCK’nın 81/1, 39, 29, 62, 53, 63 ve 54. mad­de­le­ri uya­rın­ca 2 yıl 1 ay ha­pis ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rıl­ma­sı­na, hak yok­sun­lu­ğu­na, mah­su­ba ve mü­sa­de­re­ye iliş­kin An­ka­ra 8. Ağır Ceza Mah­ke­me­sin­ce ve­ri­len 26.11.2013 ta­rih­li ve 155-387 sa­yı­lı hük­mün, sa­nık mü­da­fi­si ve Cum­hu­ri­yet sav­cı­sı ta­ra­fın­dan tem­yiz edil­me­si üze­ri­ne dos­ya­yı in­ce­le­yen Yar­gı­tay 1. Ceza Da­ire­sin­ce 19.01.2016 ta­rih ve 1564-95 sayı ile;
“ (…) A- Sa­nık S….’in, di­ğer sa­nık Y… ile fi­kir ve ey­lem bir­li­ği içe­ri­sin­de, su­çun iş­le­ni­şi üze­rin­de or­tak hâ­ki­mi­yet ku­ra­rak, ey­le­mi ger­çek­leş­tir­dik­le­ri olay­da, 5237 sa­yı­lı TCK’nın 37. mad­de­si kap­sa­mın­da kas­ten öl­dür­me su­çu­nun müş­te­rek fa­ili ol­du­ğu an­la­şıl­dı­ğı hâl­de, aynı Yasa’nın 39. mad­de­si uya­rın­ca kas­ten öl­dür­me su­çu­na yar­dım eden ola­rak ka­tıl­dı­ğı­nın ka­bu­lü ile ya­zı­lı şe­kil­de hü­küm ku­ru­la­rak ek­sik ceza ta­yi­ni,
B- Mak­tu­lün, sa­nık­la­ra yö­ne­lik hak­sız tah­rik oluş­tu­ran dav­ra­nı­şı­nın ulaş­tı­ğı bo­yut dik­ka­te alın­dı­ğın­da sa­nık­lar hak­kın­da TCK’nın 29. mad­de­si­nin uy­gu­lan­ma­sı sı­ra­sın­da ce­za­la­rın­da ma­kul bir in­di­rim ye­ri­ne aza­mi oran­da in­di­rim ya­pıl­mak su­re­tiy­le ek­sik ceza ta­yi­ni,
C- 24.11.2015 ta­rih­li Res­mî Ga­ze­te’de ya­yım­la­nan Ana­ya­sa Mah­ke­me­si­nin 08.10.2015 ta­rih 2014/140 esas ve 2015/85 sa­yı­lı ka­ra­rı ile 5237 sa­yı­lı Yasa’nın TCK’nın 53. mad­de­sin­de­ki ip­tal edi­len hu­sus­la­rın gö­ze­til­me­sin­de zo­run­lu­luk bu­lun­ma­sı,‟ ne­den­le­riy­le bo­zul­ma­sı­na ka­rar ve­ril­miş­tir.
Boz­ma­ya uyan An­ka­ra 8. Ağır Ceza Mah­ke­me­sin­ce 04.02.2021 ta­rih ve 135-45 sayı ile; sa­nı­ğın kas­ten öl­dür­me su­çun­dan TCK’nın 37. mad­de­si de­la­le­tiy­le aynı Ka­nun’un 81/1, 29, 62/1, 53, 63 ve 54. mad­de­le­ri uya­rın­ca 13 yıl 5 ay ha­pis ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rıl­ma­sı­na, hak yok­sun­lu­ğu­na, mah­su­ba ve mü­sa­de­re­ye ka­rar ve­ril­miş­tir.
Hük­mün sa­nık mü­da­fi­si ta­ra­fın­dan tem­yiz edil­me­si üze­ri­ne dos­ya­yı in­ce­le­yen Yar­gı­tay 1. Ceza Da­ire­sin­ce 23.09.2021 ta­rih ve 8578-12718 sayı ve oy çok­lu­ğuy­la; hük­mün ceza mik­ta­rı yö­nün­den dü­zel­ti­le­rek onan­ma­sı­na ka­rar ve­ril­miş;
Da­ire Üye­le­ri *** ve ***; “ (…) Sa­nık S… M..’ın ola­yın fa­ili sa­nık Y… N..’ın ya­nın­da bu­lu­na­rak ona des­tek ol­ma­sı ne­de­niy­le ve­ri­len ce­za­da TCK’nın 39/2. mad­de­si de­la­le­tiy­le aynı Ka­nun’un 39/1. mad­de­si uya­rın­ca in­di­rim ya­pıl­ma­sı ge­rek­ti­ği,” dü­şün­ce­siy­le kar­şı oy kul­lan­mış­lar­dır.
II. İTİ­RAZ SE­BEP­LE­Rİ 
Yar­gı­tay Cum­hu­ri­yet Baş­sav­cı­lı­ğı 20.12.2021 ta­rih ve 47713 sayı ile; “(…) Sa­nık S…. M…’ın ola­yın fa­ili sa­nık Y.. N…’ın ya­nın­da bu­lu­na­rak ona des­tek ol­ma­sı ne­de­niy­le ve­ri­len ce­za­da TCK’nın 39/2. mad­de­si de­la­le­tiy­le aynı Ka­nun’un 39/1. mad­de­si uya­rın­ca in­di­rim ya­pıl­ma­sı ge­rek­ti­ği,” gö­rü­şüy­le iti­raz ka­nun yo­lu­na baş­vur­muş­tur.
CMK’nın 308. mad­de­si uya­rın­ca in­ce­le­me ya­pan Yar­gı­tay 1. Ceza Da­ire­sin­ce 07.03.2022 ta­rih, 13275-1695 sayı ve oy çok­lu­ğuy­la; iti­raz ne­den­le­ri­nin ye­rin­de gö­rül­me­di­ğin­den ba­his­le Yar­gı­tay Bi­rin­ci Baş­kan­lı­ğı­na gön­de­ri­len dos­ya, Ceza Ge­nel Ku­ru­lun­ca de­ğer­len­di­ril­miş ve açık­la­nan ge­rek­çe­ler­le ka­ra­ra bağ­lan­mış­tır.
III. UYUŞ­MAZ­LI­ĞIN KAP­SA­MI VE KO­NU­SU
İti­ra­zın kap­sa­mı­na göre in­ce­le­me, sa­nık hak­kın­da kas­ten öl­dür­me su­çun­dan ku­ru­lan hü­küm­le sı­nır­lı ola­rak ya­pıl­mış­tır.
Özel Da­ire ço­ğun­lu­ğu ile Yar­gı­tay Cum­hu­ri­yet Baş­sav­cı­lı­ğı ara­sın­da olu­şan ve Ceza Ge­nel Ku­ru­lun­ca çö­züm­len­me­si ge­re­ken uyuş­maz­lık; sa­nık Sa.. M..’ın, in­ce­le­me dışı sa­nık Y… N…’ın mak­tul F… N…’a yö­ne­lik kas­ten öl­dür­me su­çu­na iş­ti­ra­ki­nin TCK’nın 37. mad­de­si kap­sa­mın­da müş­te­rek fa­il­lik mi yok­sa TCK’nın 39. mad­de­si kap­sa­mın­da yar­dım eden ni­te­li­ğin­de mi ol­du­ğu­nun be­lir­len­me­si­ne iliş­kin­dir.

IV. OLAY VE OL­GU­LAR
İn­ce­le­nen dos­ya kap­sa­mın­dan;
Olay yeri in­ce­le­me ra­po­run­da; ola­yın *** Ma­hal­le­si, *** So­kak gi­ri­şi, *** sa­yı­lı bi­na­nın önün­de mey­da­na gel­di­ği­nin, as­falt ze­min üze­rin­de yo­ğun şe­kil­de dam­la­cık­lar hâ­lin­de şüp­he­li le­ke­le­rin bu­lun­du­ğu­nun, oto­park ze­min üze­rin­de bir adet, nam­lu kıs­mı 7 cm, sap kıs­mı 9 cm top­lam uzun­lu­ğu 16 cm olan “***‟ iba­re­li, üze­rin­de şüp­he­li leke bu­lu­nan bı­ça­ğın ol­du­ğu­nun, bi­na­nın bah­çe­sin­de nam­lu kıs­mı 8 cm, sap kıs­mı 10 cm, top­lam uzun­lu­ğu ise 18 cm olan açı­lır ka­pa­nır özel­lik­te bir bı­ça­ğın ka­pa­lı hâl­de bu­lun­du­ğu­nun, bah­çe­nin orta kıs­mın­da nam­lu kıs­mı 35 cm, sap kıs­mı 13 cm, top­lam uzun­lu­ğu 48 cm olan “***” iba­re­li bir bı­ça­ğın daha bu­lun­du­ğu­nun, şüp­he­li Y… …’ın kal­dı­rıl­dı­ğı Ha­cet­te­pe Üni­ver­si­te­si Has­ta­ne­si Acil Ser­vi­si gi­riş ka­pı­sı sol ta­ra­fın­da “***‟ iba­re­li, nam­lu kıs­mı 55 cm, sap kıs­mı 15 cm, top­lam 70 cm uzun­lu­ğun­da sal­la­ma ta­bir edi­len bir bı­ça­ğın bu­lu­na­rak mu­ha­fa­za al­tı­na alın­dı­ğı­nın be­lir­til­di­ği,
18.02.2013 ta­rih­li uz­man­lık ra­po­run­da; “***” iba­re­li 70 cm uzun­lu­ğun­da­ki bı­çak­ta in­ce­le­me dışı sa­nık Y… N…’ın sağ baş par­mak izi­nin bu­lun­du­ğu­nun, di­ğer bı­çak­lar­da par­mak izi tes­pit edi­le­me­di­ği­nin ifa­de edil­di­ği,
27.02.2013 ta­rih­li uz­man­lık ra­po­run­da; in­ce­le­me­ye gön­de­ri­len dört adet bı­ça­ğın 6136 sa­yı­lı Ka­nun’un 4. mad­de­sin­de be­lir­ti­len ya­sak bı­çak­lar­dan ol­ma­dı­ğı tes­pi­ti­ne yer ve­ril­di­ği,
11.07.2013 ta­rih­li otop­si ra­po­run­da; 176 cm bo­yun­da, 19-20 yaş­la­rın­da, 70-75 kg ağır­lı­ğın­da­ki er­kek ce­se­din­de bir adet ke­si­ci de­li­ci alet ya­ra­sı tes­pit edil­miş olup ya­ra­yı oluş­tu­ran ke­si­ci de­li­ci ale­tin pe­ri­kard, kalp­te ve sağ ana bronş­da kesi oluş­tur­du­ğu­nun, ya­ra­lan­ma­nın öl­dü­rü­cü ma­hi­yet­te ol­du­ğu­nun, ke­si­ci de­li­ci alet ya­ra­sı cilt, cilt altı bul­gu­la­rı­na göre de­ğer­len­di­ril­di­ğin­de; ika edi­len ale­tin bir ke­na­rı­nın kes­kin, di­ğer ke­na­rı­nın küt va­sıf­ta ol­du­ğu­nun, mak­tu­lün ka­nın­da al­kol bu­lun­ma­dı­ğı­nın, kan ve id­rar­da es­rar et­ken mad­de­si olan THC’nin me­ta­bo­li­ti­nin bu­lun­du­ğu­nun ifa­de edil­di­ği,
Sa­nık hak­kın­da dü­zen­le­nen adli ra­por­da; vü­cu­dun­da darp ce­bir izi bu­lun­ma­dı­ğı­nın, ka­nın­da al­kol tes­pit edil­me­di­ği­nin be­lir­til­di­ği,
An­la­şıl­mak­ta­dır.
Ka­tı­lan­lar ve F…. aşa­ma­lar­da ben­zer şe­kil­de; ola­yı gör­me­dik­le­ri­ni, oğul­la­rı­nın ölü­mü ne­de­niy­le sa­nık S… ile in­ce­le­me dışı sa­nık Y….den şi­kâ­yet­çi ol­duk­la­rı­nı,
Ta­nık E…. aşa­ma­lar­da ben­zer şe­kil­de; ta­raf­la­rı ma­hal­le­den ta­nı­dı­ğı­nı, ola­yın mey­da­na gel­di­ği yere git­ti­ğin­de, in­ce­le­me dışı sa­nık Y.. ve ar­ka­daş­la­rı­nı gör­dü­ğü­nü, mak­tul F ile G ve ar­ka­daş­la­rı­nın da olay ye­ri­ne gel­dik­le­ri­ni, iki gru­bun iti­şip bir­bir­le­ri­ne vur­ma­ya baş­la­dık­la­rı­nı, sa­nık S…’in ba­ğı­ra­rak G..’a sal­la­ma ta­bir edi­len bü­yük bı­çak­la vur­mak için ham­le yap­tı­ğı­nı, sa­nı­ğı K… ile bir­lik­te tut­tuk­la­rı­nı, bu sı­ra­da Yi..’in elin­de­ki bı­çak­la yan­la­rın­dan ge­çe­rek 5-6 met­re me­sa­fe­de­ki mak­tul F…’ın ya­nı­na git­ti­ği­ni, Y…’in bir eliy­le F…’ın ya­ka­sı­nı tu­tup di­ğer elin­de­ki bı­ça­ğı mak­tu­le doğ­ru bir­kaç kez sal­la­dı­ğı­nı, mak­tu­lün “Kal­bim!” diye ba­ğır­dı­ğı­nı ve yere yı­ğıl­dı­ğı­nı, Y…ve sa­nık S… ile yan­la­rın­da­ki ki­şi­le­rin olay ye­rin­den bir­lik­te kaç­tık­la­rı­nı,
Ta­nık Kı….  aşa­ma­lar­da ben­zer şe­kil­de; olay sı­ra­sın­da ba­şı­nı çe­vir­di­ğin­de Y…’in mak­tul’a vur­du­ğu­nu gör­dü­ğü­nü, olay ma­hal­li­nin ka­ran­lık ol­du­ğu­nu, sa­nık S….’de dö­ner bı­ça­ğı bu­lun­du­ğu­nu, sa­nık S.. ve Y…’in ya­nın­da ta­nı­ma­dı­ğı 4-5 ki­şi­nin daha ol­du­ğu­nu,
Hak­kın­da ayır­ma ka­ra­rı ve­ri­len in­ce­le­me dışı sa­nık Y… N…; olay günü sa­nık S….’le in­ter­net üze­rin­den gö­rüş­tük­le­ri­ni, bu ara­da E… Ç… isim­li ar­ka­da­şı­nın ken­di­si­ne “F…, G…., K…. E…. ve 10-12 kişi sizi arı­yor­lar, döv­me­ye gel­miş­ler.” içe­rik­li bir me­saj gön­der­di­ği­ni, me­sa­jı sa­nık S…. ilet­ti­ği­ni, saat 19.30 sı­ra­la­rın­da sa­nık S….’i bul­mak mak­sa­dıy­la ***’daki par­ka git­ti­ği­ni, beş da­ki­ka son­ra S…’le bu­lu­şa­rak *** kav­şa­ğın­da­ki in­ter­net ka­fe­ye gi­der­ler­ken ara­la­rın­da mak­tul F…, Kı…., G….’nun da bu­lun­du­ğu 10-12 ki­şi­lik ka­la­ba­lık bir grup­la kar­şı­laş­tık­la­rı­nı, K… üze­rin­de ta­şı­dı­ğı sal­la­ma­yı çe­kip küf­re­de­rek üze­ri­le­ri­ne doğ­ru ko­şa­rak gel­di­ği­ni, sa­nık S…. ile bir­lik­te *** İl­köğ­re­tim Oku­lu’na doğ­ru kaç­tık­la­rı­nı, mak­tul F…’ın küf­re­de­rek üze­ri­ne doğ­ru gel­di­ği­ni ve ko­lu­nun al­tın­dan çı­kar­dı­ğı bı­ça­ğı göğ­sü­ne vur­du­ğu­nu, mak­tu­lün bı­çak­lı sal­dı­rı­sı­nın de­vam et­me­si üze­ri­ne ken­di bı­ça­ğı­nı çı­ka­rıp mak­tu­le bı­çak­la vur­du­ğu­nu, mak­tu­lün yere düş­tü­ğü­nü, bu sı­ra­da K…. ve G…’ın sa­nık S…’in üze­ri­ne yü­rü­dük­le­ri­ni, S…’in bı­çak çek­me­di­ği­ni, mak­tu­lün yere düş­me­siy­le fır­sa­tı­nı bu­lup olay ye­rin­den sa­nık­la bir­lik­te kaç­tık­la­rı­nı,
İfa­de et­miş­ler­dir.
Sa­nık aşa­ma­lar­da ben­zer şe­kil­de; olay­dan üç gün önce G….  “S…. ile Y…. ma­hal­le­de gez­me­sin­ler, on­la­rı evin­den ala­ca­ğız.” şek­lin­de söz­ler­le ken­di­le­ri­ni teh­dit et­ti­ği­ni duy­du­ğu­nu, olay günü de E…. “Ma­hal­le­de 20 ki­şi­ler;” şek­lin­de ken­di­si­ne me­saj gön­der­di­ği­ni, an­ne­si ve kız kar­de­şiy­le bir­lik­te ya­şa­dı­ğı­nı, hem on­la­rı hem de ken­di­si­ni ko­ru­mak için evde bu­lu­nan sal­la­ma­yı alıp dı­şa­rı çık­tı­ğı­nı, ka­la­ba­lı­ğı yol ağ­zın­da gö­rün­ce Y…. le aşa­ğı doğ­ru kaç­ma­ya baş­la­dık­la­rı­nı, aşa­ğı­da di­ğer şa­hıs­lar­la kar­şı kar­şı­ya gel­dik­le­ri­ni, mak­tul F.’ın elin­de­ki bı­ça­ğı sağa sola sal­la­dı­ğı­nı, ken­di­si­nin ise bu sı­ra­da K..’la tar­tış­tı­ğı­nı, ya­ra­la­nan Y…. i has­ta­ne­ye gö­tür­dü­ğü­nü, elin­de sal­la­ma ol­du­ğu­nu an­cak sal­la­ma­yı ce­bin­den çı­kar­ma­dı­ğı­nı, kim­se­ye sal­la­ma­dı­ğı­nı,
Sa­vun­muş­tur.
V. GE­REK­ÇE
So­mut Olay­da Hu­ku­ki Ni­te­len­dir­me ve Öğ­re­ti­de­ki Gö­rüş­ler
Müş­te­rek fa­il­lik yeni TCK’nın 37. mad­de­si­nin 1. fık­ra­sın­da “su­çun ka­nu­ni ta­nı­mın­da yer alan fi­ili bir­lik­te ger­çek­leş­ti­ren ki­şi­ler­den her biri, fail ola­rak so­rum­lu olur.” şek­lin­de dü­zen­len­miş­tir. Müş­te­rek fa­il­lik­te bir­lik­te suç iş­le­me ka­ra­rı­nın yanı sıra, fiil üze­rin­de müş­te­rek ha­ki­mi­yet ku­rul­du­ğu için her bir suç or­ta­ğı fail sta­tü­sün­de­dir. Müş­te­rek fa­il­lik, su­çun ic­rai ha­re­ket­le­ri­nin bir­lik­te ger­çek­leş­ti­ril­me­si­dir. Mad­de ge­rek­çe­sin­de “…Asli iş­ti­rak feri iş­ti­rak ay­rı­mı­nın en önem­li sa­kın­ca­sı, ki­şi­nin su­çun iş­le­ni­şi­ne kat­kı­sı­nın ger­çek­leş­ti­ri­len su­çun bü­tün­lü­ğü içe­ri­sin­de de­ğil, on­dan ba­ğım­sız ola­rak ele alın­ma­sı­dır. Ör­ne­ğin bir iş ye­rin­de iş­le­nen si­lah­lı yağ­ma su­çun­da, dı­şa­rı­da göz­cü­lük ya­pan ki­şi­nin fi­ili­nin yağ­ma su­çu­nun bü­tü­nün­den ba­ğım­sız ola­rak de­ğer­len­di­ril­mek­te­dir. Bu ne­den­le göz­cü­lük ya­pan uy­gu­la­ma­da ba­zen asli fail ba­zen de fer’i fail ola­rak so­rum­lu tu­tul­mak­ta­dır. Bu sis­tem­de su­çun iş­le­ni­şi­ne iş­ti­rak eden ki­şi­le­rin çoğu za­man asli fail ola­rak mı, yok­sa fer’i fail ola­rak mı so­rum­lu­lu­ğu ge­rek­ti­ği du­rak­sa­ma­ya yer ver­me­yecek bir bi­çim­de sap­ta­na­ma­mak­ta­dır. Hal­bu­ki ör­nek olay­da göz­cü­lük yap­ma fi­ili­nin di­ğer ki­şi­ler­le bir­lik­te iş­le­nen yağ­ma su­çu­nun ger­çek­leş­me­si­ne olan et­ki­si bir bü­tün ola­rak de­ğer­len­di­ril­di­ğin­de di­ğer suç or­tak­la­rıy­la su­çun iş­le­ni­şi üze­rin­de or­tak ha­ki­mi­yet ku­rul­du­ğu so­nu­cu­na ula­şı­lır­sa fail ola­rak so­rum­lu tu­tul­ma­sı ge­rek­li­dir…
Hü­ku­met Ta­sa­rı­sın­da da be­nim­se­nen “asli iş­ti­rak‟, “fer’i iş­ti­rak” ayı­rı­mı­nın adil ve eşit ol­ma­yan bir ce­za­lan­dır­ma­yı so­nuç­la­ma­sı ve uy­gu­la­ma­da zor­luk ve du­rak­sa­ma­la­ra ne­den ol­ma­sı do­la­yı­sıy­la, bu ay­rı­mı esas alan dü­zen­le­me ta­sa­rı­dan çı­ka­rıl­mış­tır. Yeni ya­pı­lan dü­zen­le­mey­le, iş­ti­rak şe­kil­le­ri, fi­ilin iş­le­ni­şi üze­rin­de ku­ru­lan ha­ki­mi­yet ölçü alı­na­rak be­lir­le­ne­cek­tir. Bu sis­tem­de bi­rer so­rum­luk sta­tü­sü ola­rak ön­gö­rü­len iş­ti­rak şe­kil­le­ri ise, fa­il­lik, az­met­tir­me ve yar­dım et­me­den iba­ret­tir.
Ye­ni­den dü­zen­le­nen mad­de­nin bi­rin­ci fık­ra­sı­na göre su­çun ka­nu­ni ta­nı­mın­da ön­gö­rü­len fi­ili ger­çek­leş­ti­ri­len kişi fail olup; su­çun bir­den faz­la kişi ta­ra­fın­dan bir­lik­te iş­len­me­si du­ru­mun­da, bu ki­şi­le­rin her biri müş­te­rek fail ola­rak so­rum­lu tu­tu­la­cak­lar­dır.
Müş­te­rek fa­il­lik­te, bir­lik­te suç iş­le­me ka­ra­rı­nın yanı sıra, fiil üze­rin­de or­tak hâ­ki­mi­yet ku­rul­du­ğu için, her bir suç or­ta­ğı fail sta­tü­sün­de­dir. Or­tak ha­ki­mi­ye­tin ku­ru­lup ku­rul­ma­dı­ğı­nın sap­tan­ma­sın­da suç or­tak­la­rı­nın su­çun ic­ra­sın­da­ki rol­le­ri ve kat­kı­la­rı­nın ta­şı­dı­ğı önem göz önün­de bu­lun­du­ru­lur. Bu du­rum­da, fi­ilin ic­ra­sı veya so­nuç­suz kal­ma­sı or­tak fa­il­ler­den her bi­ri­nin elin­de bu­lun­mak­ta­dır. Ör­ne­ğin suç or­tak­la­rın­dan bi­ri­nin ce­bir veya teh­dit kul­la­na­rak mağ­du­ru et­ki­siz hâle ge­tir­di­ği, di­ğe­ri­nin de üze­rin­de­ki para ve sair kıy­met­li eş­ya­yı al­dı­ğı yağ­ma su­çun­da her iki suç or­ta­ğı­nın su­çun iş­le­ni­şi­ne yap­tık­la­rı kat­kı, su­çun ic­ra­sı açı­sın­dan bir­bi­ri­ni ta­mam­la­yı­cı ni­te­lik­te­dir. Do­la­yı­sıy­la, her iki suç or­ta­ğı, su­çun iş­le­ni­şi üze­rin­de or­tak bir ha­ki­mi­yet kur­mak­ta­dır.
Suç or­tak­la­rı­nın iş­ti­rak kat­kı­la­rı­nın kar­şı­lık­lı ola­rak bir­bir­le­ri­ni ta­mam­la­ma­dı­ğı du­rum­lar­da da müş­te­rek fa­il­lik müm­kün­dür. Bazı hal­ler­de fa­il­ler, her biri su­çun ka­nu­ni ta­nı­mın­da­ki bü­tün un­sur­la­rı tek ba­şı­na ger­çek­leş­tir­mek üze­re, bir an­laş­ma­ya va­ra­bi­lir. Ör­ne­ğin bir ki­şi­yi öl­dür­mek için ara­la­rın­da an­laş­mış olan beş kişi, ama­cın ger­çek­leş­me ih­ti­ma­li­ni daha da yük­selt­mek için, aynı anda mağ­du­run üze­ri­ne ateş eder­ler. Ateş­le­nen mer­mi­ler­den bir kıs­mı mağ­du­ra isa­bet eder, bir kıs­mı ise et­mez. Bu ör­nek olay­da bü­tün suç or­tak­la­rı or­tak bir suç iş­le­me ka­ra­rı­na da­ya­na­rak bir­lik­te ha­re­ket et­mek­te­dir­ler. Bu beş suç or­ta­ğı­nın ateş­le­di­ği mer­mi­ler­den sa­de­ce bir ta­ne­si­nin mağ­du­ra isa­bet edip ölü­mü­ne ne­den ol­ma­sı ha­lin­de dahi, ta­mam­lan­mış kas­ten adam öl­dür­me su­çun­dan do­la­yı bu ki­şi­ler­den her biri müş­te­rek fail ola­rak so­rum­lu tu­tu­la­cak­tır.
Müş­te­rek fa­il­lik ba­kı­mın­dan zo­run­lu di­ğer bir ko­şul, fa­il­ler ara­sın­da bir­lik­te suç iş­le­me ka­ra­rı­nın var­lı­ğı­dır. Bel­li bir ha­re­ke­tin ic­ra­sı­na ve ne­ti­ce­nin mey­da­na gel­me­si­ne iliş­kin olan bir­lik­te suç iş­le­me ka­ra­rı, kast kap­sa­mın­da dü­şü­nül­me­li­dir. Suç or­tak­la­rı­nın su­çun iş­le­ni­şi­ne iliş­kin kast­la­rı­nın doğ­ru­dan veya ola­sı kast gibi fark­lı­lık gös­ter­me­si­nin, müş­te­rek fail ola­rak so­rum­lu­luk­la­rı üze­rin­de bir et­ki­si yok­tur.” şek­lin­de fa­il­li­ğin te­mel un­sur­la­rı be­lir­len­miş­tir.
Suça iş­ti­rak ba­kı­mın­dan uy­gu­la­ma ve öğ­re­ti­de­ki gö­rüş­ler in­ce­len­di­ğin­de;
Bir­lik­te suç iş­le­me ka­ra­rı­na bağ­lı ola­rak, su­çun ic­rai ha­re­ket­le­ri­nin bir­lik­te ger­çek­leş­ti­ril­me­si ve do­la­yı­sıy­la, hak­sız­lık teş­kil eden fi­ilin ic­ra­sı üze­rin­de müş­te­rek ha­ki­mi­yet ku­rul­ma­sı ha­lin­de söz ko­nu­su olan iş­ti­rak şek­li­ne müş­te­rek fa­il­lik de­mek­te­yiz. Müş­te­rek fa­il­lik­te bir­lik­te suç iş­le­me ka­ra­rı­nın yanı sıra, fiil üze­rin­de müş­te­rek ha­ki­mi­yet ku­rul­du­ğu için, her bir suç or­ta­ğı fail sta­tü­sün­de­dir.  (Öz­genç, TCK, Gazi Şeh­ri, Ge­nel Hü­küm­ler, 3. bas­kı syf. 489).
Müş­te­rek ha­ki­mi­ye­tin ku­ru­lup ku­rul­ma­dı­ğı­nın ta­yi­nin­de suç or­tak­la­rı­nın su­çun ic­ra­sın­da­ki rol da­ğı­lım­la­rı ve su­çun iş­le­ni­şi­ne bu­lu­nu­lan kat­kı­nın arz et­ti­ği önem, za­ru­ret göz önün­de bu­lun­du­ru­la­cak­tır. Öyle ki fi­ilin ic­ra­sı veya akim kal­ma­sı müş­te­rek fa­il­ler­den her bi­ri­nin elin­de bu­lun­mak­ta­dır. (Ma­urach/Gös­sel/Zıpf II, syf.294/295; Ro­xın, Ta­tersc­haft, 280, at­fen Öz­genç age. syf. 491)  
Müş­te­rek fa­ilin su­çun ic­ra­sın­da­ki bu­lun­du­ğu kat­kı­nın bu za­ru­ret ne­de­niy­le; bu­ra­da fonk­si­yo­nel, mü­es­sir fiil ha­ki­mi­ye­ti bir baş­ka ifa­dey­le ic­rai fa­ali­yet­te bu­lun­ma­yı ge­rek­li kı­lan fiil ha­ki­mi­ye­ti kav­ra­mı kul­la­nıl­mak­ta­dır. (Kav­ra­mı ilk ih­das eden Ro­xin ol­muş­tur. An­cak, bi­la­ha­re dokt­rin­de bü­yük öl­çü­de ka­bul gör­müş­tür: Jesc­heck, Lb, 616; St­ra­te­n­werth, All­ge­me­iner Teil, kn. 823; Sam­son, sk(4), 25, kn. 43; Ru­dolp­hı, Boc­kel­mann-F, 374; Bloy, 376; fonk­si­yo­nel fiil ha­ki­mi­ye­ti kav­ra­mı­nı eleş­tir­mek­le bir­lik­te, muh­te­va­da hem­fi­kir olan, Herz­berg, Ta­tersc­haft, 61., )
Böy­le­ce, bel­li bir ne­ti­ce­nin olu­şu­mu­na illi et­ki­de bu­lu­nan her­kes de­ğil an­cak ka­nun­da ta­rif edi­len mu­ay­yen hak­sız­lı­ğı ger­çek­leş­ti­ren suç or­ta­ğı, or­tak­lı­ğı fail ola­bi­le­cek­tir. Ka­nun­da ta­rif edi­len hak­sız­lık bir­den faz­la suç or­ta­ğı ta­ra­fın­dan müş­te­re­ken ger­çek­leş­ti­ri­li­yor­sa, müş­te­rek fa­il­lik ba­his ko­nu­su­dur. Müş­te­rek fa­il­lik için iki ko­şul zo­run­lu­dur. Bun­lar bir­lik­te suç iş­le­me ka­ra­rı­nın yanı sıra fiil üze­rin­de müş­te­rek ha­ki­mi­yet ku­rul­du­ğu için her bir suç or­ta­ğı fail sta­tü­sün­de­dir. Müş­te­rek fa­il­lik, su­çun ic­rai ha­re­ket­le­ri­nin bir­lik­te ger­çek­leş­ti­ril­me­si­ni ifa­de et­mek­te­dir. Bir­lik­te suç iş­le­me ka­ra­rı­na bağ­lı ola­rak su­çun ic­ra­sı­na iş bö­lü­mü çer­çe­ve­sin­de ger­çek­leş­tir­me­ye müş­te­rek ha­ki­mi­ye­ti ge­rek­li kıl­mak­ta­dır. Her müş­te­rek fail su­çun ic­ra­sı­na iliş­kin mü­es­sir, fonk­si­yo­nel kat­kı­da bu­lun­mak­ta­dır. Öyle ki; bu kat­kı suç pla­nı­nın ba­şa­rı­ya ulaş­ma­sı açı­sın­dan önem arz et­mek­te­dir. Bu iti­bar­la fiil üze­rin­de müş­te­rek ha­ki­mi­yet ku­rul­ma­sı­nın esa­sı­nı teş­kil et­mek­te­dir. Fiil üze­rin­de müş­te­rek ha­ki­mi­yet ku­ru­lup ku­rul­ma­dı­ğı ta­yi­nin­de suç or­tak­la­rı­nın su­çun ic­ra­sın­da­ki rol da­ğı­lım­la­rı ve su­çun iş­le­ni­şi­ne bu­lu­nan kat­kı­nın arz et­ti­ği önem ve za­ru­ret göz önün­de bu­lun­du­ru­la­cak­tır. Öyle ki fi­ilin ic­ra­sı veya akim kal­ma­sı müş­te­rek fa­il­ler­den her bi­ri­nin elin­de bu­lun­mak­ta­dır. (Ma­urach/Gös­sel/zıpf II, sh. 294/295; Ro­xın, Ta­tersc­haft, 280)
Müş­te­rek fa­ilin su­çun ic­ra­sın­da bu­lun­du­ğu kat­kı­nın arz et­ti­ği bu za­ru­ret ne­de­niy­le bu­ra­da fonk­si­yo­nel mü­es­sir bir ha­ki­mi­ye­ti, bir baş­ka ifa­dey­le ic­rai fa­ali­yet­te bu­lun­ma­yı ge­rek­li kı­lan fi­ili ha­ki­mi­yet kav­ra­mı kul­la­nıl­mak­ta­dır.
Buna göre su­çun ic­ra­sı­na bu­lu­nu­lan kat­kı su­çun ba­şa­rıy­la iş­len­me­si açı­sın­dan zo­run­lu­luk arz edi­yor­sa bu suç or­ta­ğı müş­te­rek fa­il­dir. Öyle ki su­çun iş­le­ni­şi­ne bu­lu­nu­lan her bir müş­te­rek kat­kı fi­ilin ba­şa­rıy­la ta­mam­lan­ma­sı açı­sın­dan ge­rek­li­lik arz et­ti­ği gibi, bu müş­te­rek kat­kı­lar­dan her­han­gi bi­rin­den vaz­ge­çil­me­si fi­ili ger­çek­leş­tir­me ve fi­ili ger­çek­leş­tir­me­me akim kal­ma teh­li­ke­si­ne ma­ruz bı­ra­kır. (CGK 26.04.1982 ta­rih 6-114 Esas, 171 Ka­rar)
Su­çun ic­ra­sı açı­sın­dan müs­ta­kil bir fonk­si­yo­nu ol­ma­yan bir kat­kı­da bu­lu­nul­ma­sı ha­lin­de müş­te­rek ha­ki­mi­yet­ten bah­se­di­le­mez. Müş­te­rek fa­il­lik için su­çun ic­ra­sı aşa­ma­sın­da bu­lu­nul­sa bile bir iş­ti­rak kat­kı­sı su­çun iş­le­ni­şi açı­sın­dan bir öne­mi haiz ol­ma­lı­dır; baş­ka bir ifa­dey­le suç or­tak­la­rı ara­sın­da iş bö­lü­mü ge­re­ğin­ce su­çun ic­ra­sı üze­rin­de mü­es­sir fonk­si­yo­nel bir ha­ki­mi­yet ku­rul­ma­sı­nı sağ­la­ya­cak bir ağır­lık­ta ol­ma­lı­dır. Bu iti­bar­la ör­ne­ğin sah­te ev­rak tan­zim eden ki­şi­ye mü­rek­kep te­da­rik et­mek bu su­çun iş­le­ni­şin­de müş­te­rek fail ol­ma­yı ge­rek­tir­mez. (Ro­xin, Ta­tersc­haft, 284; aynı ya­zar, LK(10), 25, kn 108, 131, 132; jesc­heck, Lb, 616; St­ra­te­n­werth, all­ge­me­iner Teil, kn. 824; Sam­son, sk(4), 25, kn. 47; Bloy, 369/370; Herz­berg, Ta­tersc­haft, 69).
Müş­te­rek fa­il­ler, su­çun iş­le­ni­şi­ne bu­lun­duk­la­rı iş­ti­rak kat­kı­la­rıy­la su­çun ka­nu­ni ta­ri­fin­de yer alan ob­jek­tif, mad­di un­sur­la­rın hep­si­ni yal­nız ba­şı­na ger­çek­leş­tir­mek zo­run­da de­ğil­dir­ler; fa­kat ara­la­rın­da­ki iş bö­lü­mü ge­re­ğin­ce, bu mad­di un­sur­lar­dan bir kıs­mı ger­çek­leş­ti­ril­mek­le de fiil üze­rin­de müş­te­rek ha­ki­mi­yet ku­ra­bi­lir­ler. Me­se­la bir ban­ka soy­gu­nu sı­ra­sın­da suç or­tak­la­rın­dan biri si­la­hıy­la ban­ka­da­ki­le­ri et­ki­siz hale ge­ti­rir­ken, di­ğer­le­ri ka­sa­da­ki pa­ra­la­rı alır. Bu gibi olay­da her iki suç or­ta­ğı­nın su­çun iş­le­ni­şi­ne bu­lun­duk­la­rı kat­kı­lar, söz ko­nu­su su­çun ic­ra­sı açı­sın­dan bir­bir­le­ri­ni ta­mam­la­yı­cı ni­te­lik­te­dir. Do­la­yı­sıy­la her iki suç or­ta­ğı, su­çun ic­ra­sı üze­rin­de müş­te­rek bir ha­ki­mi­yet kur­mak­ta­dır. (Ro­xın , Ta­tersc­haft, 278; aynı ya­zar, LK (10), 25, kn. 108,)
Müş­te­rek fa­il­lik, her za­man yu­ka­rı­da­ki ban­ka soy­gu­nu ör­ne­ğin­de ol­du­ğu gibi, suç or­tak­lı­ğı­nın iş­ti­rak kat­kı­la­rı­nın kar­şı­lık­lı ola­rak bir­bir­le­ri­ni ta­mam­la­dı­ğı kla­sik şek­liy­le kar­şı­mı­za çık­ma­mak­ta­dır. Bazı hal­ler­de, müş­te­rek fa­il­ler­den her biri su­çun ka­nu­ni ta­ri­fin­de­ki bü­tün un­sur­la­rı tek ba­şı­na ger­çek­leş­tir­me­ye gay­ret et­mek üze­re, bir müş­te­rek an­laş­ma­ya va­rı­lır. Böy­le bir du­rum­da müş­te­rek ha­re­ket et­me­nin ama­cı, fi­ilin akim kal­ma ih­ti­ma­li­ni­ni müm­kün ol­du­ğun­ca aza in­dir­mek­tir. Fa­kat bu de­mek de­ğil­dir ki böy­le bir ih­ti­mal­de her bir suç or­ta­ğı­nın su­çun iş­le­ni­şi­ne bu­lun­du­ğu kat­kı bi­za­ti­hi önem­siz­dir. Ak­si­ne, su­çun ic­rai ha­re­ket­le­ri­ni ger­çek­leş­ti­recek suç or­ta­ğı sa­yı­sı­nın ar­tı­rıl­ma­sı su­re­tiy­le, suç pla­nı­nın ba­şa­rı­ya ulaş­ma­sı ih­ti­ma­li­nin müm­kün ol­du­ğun­ca ar­tı­rıl­ma­sı, sağ­la­ma alın­ma­sı amaç­lan­mak­ta­dır. (Bloy, 372/373) Me­se­la bir kas­ten öl­dür­me su­çu­nu iş­le­mek için ara­la­rın­da an­laş­mış olan 20 kişi ama­cın ger­çek­leş­me ih­ti­ma­li­ni daha da yük­selt­mek için aynı anda mağ­dur üze­ri­ne ateş eder­ler. Ateş­le­nen mer­mi­ler­den bir kıs­mı mağ­du­ra isa­bet eder bir kıs­mı ise isa­bet et­mez (Herz­berg, Ta­tersc­haft, 56, at­fen Öz­genç, Age. s. 494)
Bu du­rum­da her bir suç or­ta­ğı­nın su­çun iş­le­ni­şi­ne bu­lun­duk­la­rı kat­kı­la­rın icra et­ti­ği fonk­si­yon, suç pla­nı­nın ba­şa­rıy­la so­nuç­lan­ma­sı ih­ti­ma­li­ni art­tır­mak ol­du­ğu gö­rü­lür. Her bir suç or­ta­ğı­nın su­çun iş­le­ni­şi­ne bu­lun­du­ğu kat­kı­nın eş­de­ğer­de ol­du­ğu an­la­şı­lır. Za­ten bu nok­ta, müş­te­rek fa­il­lik açı­sın­dan ara­nan hu­sus­lar­dan bi­ri­si­dir. Ne­ti­ce­nin ger­çek­leş­me­si, iş­ti­rak sta­tü­le­ri­nin be­lir­len­me­sin­de öne­mi haiz de­ğil­dir. Ör­nek ola­yı­mız­da mü­te­adit suç or­ta­ğı su­çun ka­nu­ni ta­ri­fin­de­ki fi­ili biz­zat ger­çek­leş­tir­me­yi ka­rar­laş­tır­mak­la ve müş­te­rek ha­re­ket et­mek­le be­ra­ber, mer­mi­ler­den bir kıs­mı mağ­du­ra isa­bet et­me­miş ola­bi­lir. Böy­le bir du­rum­da me­se­le, bü­tün suç or­tak­la­rı­nın

(in du­bio pro­ro) pren­si­bi ge­re­ğin­ce adam öl­dür­me­ye te­şeb­büs­ten do­la­yı mı, yok­sa ta­mam­lan­mış adam öl­dür­me su­çun­dan do­la­yı mı so­rum­lu tu­tul­ma­la­rı ge­rek­ti­ği­dir. He­men ifa­de et­mek ge­re­kir ki, ör­nek ola­yı­mız­da bü­tün suç or­tak­la­rı müş­te­rek suç iş­le­me ka­ra­rı­na is­ti­na­den ha­re­ket et­mek­te­dir­ler ve su­çun ic­rai ha­re­ket­le­ri­ni müş­te­re­ken ger­çek­leş­tir­mek­te­dir­ler. Bu yir­mi suç or­ta­ğı­nın ateş­le­di­ği mer­mi­ler­den sa­de­ce bir ta­ne­si­nin he­de­fe isa­bet et­me­sin­de dahi, bir ta­mam­lan­mış kas­ten öl­dür­me su­çu­nun mev­cut ol­du­ğu fa­kat, bu su­çun fa­ili tek kişi ol­ma­yıp, yir­mi ki­şi­den mü­te­şek­kil bir grup ol­du­ğu­nu ka­bul et­mek ge­re­ke­cek­tir. (Bloy, 374, at­fen Öz­genç, Age. s. 494-495). Na­sıl ki bir kişi mağ­du­ru öl­dür­mek için yir­mi el ateş edip de bun­lar­dan sa­de­ce bir ta­ne­si­nin he­de­fe isa­bet et­me­si ha­lin­de hu­ku­ki an­lam­da ha­re­ket bir­li­ği­nin mev­cu­di­ye­ti ne­de­niy­le, bu ki­şi­yi ta­mam­lan­mış bir kas­ten öl­dür­me su­çun­dan ve on do­kuz defa kas­ten öl­dür­me su­çu­na te­şeb­büs­ten do­la­yı so­rum­lu tut­mu­yor­sak; ola­yı­mız­da da aynı dü­şün­ce­den do­la­yı bü­tün suç or­tak­la­rı­nı bir tek ta­mam­lan­mış kas­ten öl­dür­me su­çun­dan do­la­yı so­rum­lu tut­mak ge­re­ke­cek­tir. (Öz­genç, Age. s. 495) 
Müş­te­rek ha­re­ket et­me­nin ama­cı fi­ilin akim kal­ma ih­ti­ma­li­ni müm­kün ol­du­ğun­ca aza in­dir­mek­tir. (Bloy, at­fen Öz­genç, Age. s. 495).
Ha­zır­lık ha­re­ket­le­riy­le suç teş­kil eden fiil üze­rin­de ha­ki­mi­yet ku­ru­la­maz. Müş­te­rek fa­il­lik için ara­nan fiil ha­ki­mi­ye­ti, ka­nun­da ta­nı­mı ya­pı­lan mu­ay­yen fiil göz önün­de bu­lun­du­rul­ma­lı­dır. Bu iti­bar­la, su­çun iş­le­ni­şi­ne bu­lu­nu­lan kat­kı, ka­nun­da ta­nım­la­nan ti­pik ha­re­ket­le­re uy­ma­yıp, ni­te­lik iti­ba­riy­le ha­zır­lık ha­re­ke­ti ma­hi­ye­tin­de ise, il­gi­li suç or­ta­ğı­nı müş­te­rek fail ola­rak de­ğil, an­cak yar­dım eden ola­rak so­rum­lu tut­ma­mız ge­re­ke­cek­tir. Ha­zır­lık ha­re­ke­ti ma­hi­ye­tin­de bir kat­kı­da bu­lun­mak­la su­çun iş­le­ni­şi­ne iş­ti­rak eden kişi fi­ilin iş­le­ni­şi üze­rin­de müş­te­rek bir ha­ki­mi­yet ku­ra­ma­mak­ta­dır. (Öz­genç, Age. s. 499) 
Suç va­ka­sı­nın plan­lan­ma­sı­na veya ter­tip­len­me­si­ne iş­ti­rak eden suç or­ta­ğı­nın şa­yet bi­la­he­re fi­ilin ic­ra­sı­na iş­ti­rak et­me­mek­te ise müş­te­rek fail ola­rak de­ğil, yar­dım eden ola­rak so­rum­lu tu­tu­la­cak­tır. (Öz­genç, Gazi Şeh­ri).
Müş­te­rek fa­il­li­ğin bir di­ğer şar­tı, müş­te­rek fa­il­ler ara­sın­da bir­lik­te suç iş­le­me ka­ra­rı­nın var­lı­ğı­dır. Bu ka­rar bel­li bir ha­re­ke­tin ic­ra­sı­nı ve ne­ti­ce­nin mey­da­na gel­me­si­ne iliş­kin ol­ma­lı­dır. Öyle ki müş­te­rek fa­il­ler ara­sın­da fi­ili müş­te­re­ken iş­le­mek­te ol­duk­la­rı­na dair, müş­te­rek ha­re­ket et­tik­le­ri­ne dair bir il­gi­nin, ira­de­nin ha­kim ol­ma­sı ge­re­kir. Müş­te­rek suç iş­le­me ka­ra­rı, kast için­de mü­ta­laa edil­me­li­dir. (Ma­urach/Gös­sel/Zıpf II, 297; Cra­mer, Sc­hön­ke/Sch­rö­der (23) 25, kn.94 at­fen Öz­genç, Age. s. 501)
Fiil üze­rin­de fonk­si­yo­nel ha­ki­mi­yet, müş­te­rek fa­il­ler ara­sın­da an­laş­ma­ya va­rıl­mış bir suç pla­nı­nın var­lı­ğı­nı ge­rek­li kıl­mak­ta­dır. Ger­çi su­çun ic­ra­sı sı­ra­sın­da da olu­şan suç iş­le­me ka­ra­rı müş­te­rek fa­il­lik için ye­ter­li­dir. Bu iti­bar­la da suç pla­nı­nın ha­zır­lan­dı­ğı sı­ra­da ka­rar olu­şu­mu­na iş­ti­rak et­mek zo­run­lu de­ğil­dir. Ye­ter ki su­çun iş­le­ni­şi­ne iş­ti­rak eden ki­şi­ler bir­lik­te suç iş­le­me ka­ra­rı­na is­ti­na­den fiil üze­rin­de müş­te­rek bir ha­ki­mi­yet kur­sun­lar. (Ma­urach/Gös­sel/Zıpf II, 298, at­fen Öz­genç, Age. s. 501)
Suç fa­il­le­ri ara­sın­da müş­te­rek bir ka­rar mev­cut de­ğil­se, bun­la­rın müş­te­rek fail ola­rak so­rum­lu tu­tul­ma­sı söz ko­nu­su de­ğil­dir. Bu du­rum­da bir­bi­rin­den ha­ber­siz ha­re­ket eden ki­şi­le­rin so­rum­lu­lu­ğu­nu biz­zat ken­di dav­ra­nış­la­rı göz önün­de bu­lun­du­rul­mak su­re­tiy­le ta­yin et­mek müm­kün ola­cak­tır. (Öz­genç, Age. s. 502)
Şe­rik­li­ğin di­ğer bir şek­li de yar­dım et­me­dir. Bir su­çun iş­le­ni­şi­ne yar­dım ni­te­li­ğin­de­ki fi­il­ler­le ka­tı­lan­la­rın bu iş­ti­rak­le­ri ne­de­niy­le yar­dım eden ola­rak so­rum­lu tu­tu­la­cak­lar­dır. Yar­dım eden, ha­re­ket­ler­le fa­ilin suç ti­pi­ni ger­çek­leş­tir­me­si­ni teş­vik et­mek­te ve ko­lay­laş­tır­mak­ta­dır. (Ba­umann/We­ber/Midsch s. 31 kn.1, at­fen Koca/Üzül­mez TCK., Ge­nel Hü­küm­ler, 15. bas­kı s. 506)
Fa­il­lik ve az­met­tir­me ola­rak ni­te­len­dir­me­yen her tür­lü kat­kı, yar­dım etme kap­sa­mın­da de­ğer­len­di­ri­le­bi­lir. Yar­dım etme, yar­dım ede­nin suç ti­pi­ni ic­ra­sı üze­ri­ne biz­zat ha­ki­mi­yet kur­ma­ma­sı yö­nüy­le fa­il­lik­ten ay­rıl­mak­ta­dır. (Kühl, s. 20, kn. 211, at­fen Koca/Üzül­mez Age. S. 506)
Bu şe­rik­lik tü­rü­nün ilk şar­tı­nın, yar­dım ni­te­li­ğin­de­ki ha­re­ket­le­ri ger­çek­leş­tir­me­si oluş­tur­mak­ta­dır. (Jesc­heck/We­igend s. 691, at­fen Koca/Üzül­mez Age. s. 507)
Suç ti­pi­nin ger­çek­leş­ti­ril­me­si­ni müm­kün kı­lan, ko­lay­laş­tı­ran, yo­ğun­laş­tı­ran veya ga­ran­ti­le­yen fi­il­ler yar­dım ni­te­li­ğin­de­ki kat­kı­yı be­lir­tir. (Kind­ha­user, s. 27, kn. 5, at­fen Koca/Üzül­mez Age. s 507)
Ka­nun ko­yu­cu yar­dım şe­kil­le­ri­ni TCK’nın 39. mad­de­si­nin 2. fık­ra­sın­da gös­ter­miş­tir. Bir su­çun iş­le­ni­şi­ne ger­çek­leş­ti­ri­le­bi­lecek mad­di yar­dım­lar “su­çun iş­len­me­sin­de kul­la­nı­lan araç­la­rı sağ­la­mak” ve “su­çun iş­len­me­sin­den önce veya iş­len­me­si sı­ra­sın­da yar­dım­da bu­lu­na­rak ic­ra­sı­nı ko­lay­laş­tır­mak” tan iba­ret­tir. Ma­ne­vi yar­dım şe­kil­le­ri ise “suç iş­le­me­ye teş­vik et­mek” ve “suç iş­le­me ka­ra­rı­nı kuv­vet­len­dir­mek”, “fi­ilin iş­len­me­sin­den son­ra yar­dım­da bu­lu­na­ca­ğı­nı vaat et­mek” ve “su­çun na­sıl iş­le­ne­ce­ği hu­su­sun­da yol gös­ter­mek”ten oluş­mak­ta­dır. (Koca/Üzül­mez Age. s. 507-508)
Su­çun iş­len­me­sin­den önce veya iş­len­me­si sı­ra­sın­da yar­dım­da bu­lu­na­rak ic­ra­sı­nı ko­lay­laş­tır­mak, yar­dı­mın mad­di şek­li­ni oluş­tur­mak­ta­dır. Su­çun iş­len­me­si­ni ko­lay­laş­tı­ran an­cak ni­te­li­ği iti­ba­riy­le müş­te­rek fa­il­li­ği oluş­tur­ma­yan her tür­lü kat­kı bu kap­sam­da de­ğer­len­di­ril­me­li­dir.
Bir su­çun iş­le­ni­şi­ne, fark­lı şe­kil­ler­de yar­dım ma­hi­ye­tin­de­ki ha­re­ket­ler­le ka­tıl­mak müm­kün­dür. Asıl fail ta­ra­fın­dan kas­ten ve hu­ku­ka ay­kı­rı bir şe­kil­de iş­le­nen ve en azın­dan te­şeb­büs aşa­ma­sı­na var­mış bir fi­ilin var­lı­ğı yar­dım ede­nin so­rum­lu­lu­ğu için ge­rek­li ve ye­ter­li­dir.
Yar­dım­da bu­lun­ma­nın kas­ten ger­çek­leş­ti­ril­me­si yar­dım eden ola­rak bir suça ka­tı­lı­mın di­ğer şar­tı­nı oluş­tur­mak­ta­dır. Yani ki­şi­nin su­çun iş­le­ni­şi­ne yar­dım eden ola­rak ka­tıl­mak­tan do­la­yı ce­za­lan­dı­rı­la­bil­me­si kas­ten ha­re­ket et­me­si­ne bağ­lı­dır. So­rum­lu­lu­ğun do­ğu­mu ba­kı­mın­dan, şe­rik­li­ğin di­ğer türü olan az­met­tir­me­de­ki gibi ola­sı kast ye­ter­li­dir. (Koca/Üzül­mez Age. s. 510)
Yer­le­şik uy­gu­la­ma ve dokt­rin­de­ki gö­rüş­le­re göre; suça yar­dım eden ola­rak so­rum­lu tu­tu­la­bil­mek için; ya­sa­da tek tek sa­yı­lan ha­re­ke­tin kas­ten ger­çek­leş­ti­ril­me­si­dir.
Baş­ka kişi her­han­gi bir su­çun ic­rai ha­re­ket­le­ri­ni ger­çek­leş­tir­di­ği sı­ra­da, su­çun iş­len­me­si­ni en­gel­le­me­yen veya ka­yıt­sız ka­la­nın so­rum­lu­lu­ğu de­ğer­len­di­ril­di­ğin­de; Bir baş­ka­sı­nın ic­rai su­çu­na ih­ma­li dav­ra­nış­la iş­ti­rak ha­lin­de so­rum­lu ola­bil­mek için ki­şi­nin bu ko­nu­da bir yü­küm­lü­lü­ğü­nün bu­lun­ma­sı ge­rek­li­dir. Ör­ne­ğin, baba ço­cu­ğu­na kar­şı mü­te­sel­si­len cin­sel is­tis­mar­da bu­lu­nur. Anne bu du­rum­dan ha­ber­dar­dır ve ço­cu­ğun bu du­rum­dan kur­ta­rıl­ma­sı için her­han­gi bir gi­ri­şim­de bu­lun­maz. Bu du­rum­da anne ba­ba­nın mü­te­sel­si­len iş­le­mek­te ol­du­ğu cin­sel is­tis­mar su­çu­na ih­ma­li dav­ra­nış­la iş­ti­rak et­miş­tir. (Öz­genç TCK., Ge­nel Hü­küm­ler, 17. Ba­sım, s. 622-623).
Baş­ka bir ifa­dey­le, bir baş­ka­sı­nın iş­le­mek­te ol­du­ğu su­çun iş­le­ni­şi­ne en­gel ol­ma­ma ha­lin­de, bu ic­rai suça yar­dım­da bu­lun­ma­nın söz ko­nu­su ola­bil­me­si için ya­sa­dan kay­nak­la­nan bir yü­küm­lü­lü­ğün bu­lun­ma­sı ge­rek­li­dir.
 So­mut Olay­da
Sa­nık Sa­dun Maç ile hak­kın­da açı­lan dava tef­rik edi­len in­ce­le­me dışı sa­nık Y… N…’ın, mak­tul F… ile de G…. ya­kın ar­ka­daş ol­duk­la­rı, her iki ta­ra­fın da An­ka­ra ilin­de, *** Ma­hal­le­si’nde ika­met et­tik­le­ri ve ka­la­ba­lık ar­ka­daş grup­la­rı­nın bu­lun­du­ğu, olay ta­ri­hin­den bir­kaç gün önce sa­nık S….. ile G.. ara­sın­da tar­tış­ma ya­şan­dı­ğı, tar­tış­ma sı­ra­sın­da S..’in G…’a to­kat at­tı­ğı, kav­ga­nın bü­yü­me­den et­raf­ta­ki­ler ta­ra­fın­dan ya­tış­tı­rıl­dı­ğı, G…. ve ar­ka­da­şı mak­tul F…..’ın sa­nık S…. ve in­ce­le­me dışı sa­nık Y…’i döv­mek için ma­hal­le­de ara­dık­la­rı, bunu çev­re­de­ki­le­re de söy­le­dik­le­ri, olay günü ar­ka­daş gru­bu­nu top­la­yan G… ile mak­tul F….’ın, sa­nık S. ve Y..’in de sık sık uğ­ra­yıp za­man ge­çir­dik­le­ri in­ter­net ka­fe­ye gi­de­rek sa­nı­ğı ve Y..’i sor­duk­la­rı, sa­nı­ğın ar­ka­daş gru­bun­dan E..’ın, S.. ve Y.­…’e me­saj gön­de­re­rek F.. ve G..’ın yan­la­rın­da 10-12 ki­şi­lik grup­la park­ta otur­duk­la­rı­nı, üze­ri­le­ri­nin dolu ol­du­ğu­nu, döv­mek için ken­di­le­ri­ni ara­dık­la­rı­nı bil­dir­di­ği, bu­nun üze­ri­ne saat 20.00 sı­ra­la­rın­da sa­nık S…n’in 70 cm uzun­lu­ğun­da dö­ner­ci bı­ça­ğı­nı ya­nı­na ala­rak evin­den dı­şa­rı çı­ka­rak Y…’le bu­luş­tu­ğu ve aynı ar­ka­daş gru­bun­dan yan­la­rı­na ka­tı­lan ki­şi­ler­le bir­lik­te G… ve mak­tul F…’ın da ara­la­rın­da bu­lun­du­ğu kar­şı gru­bu ara­ma­ya baş­la­dık­la­rı, her iki gru­bun kar­şı­laş­ma­sı ile baş­la­yan bı­çak­lı kav­ga sı­ra­sın­da, sa­nık S…’in G…’a bı­çak­la hü­cum et­ti­ği ve ya­ra­la­ma­ya ça­lış­tı­ğı, mak­tul F….’ın in­ce­le­me dışı sa­nık Y….’i göğ­sün­den bı­çak­la ya­ra­la­dı­ğı, Y…’in de mak­tu­lü göğ­sün­den bı­çak­la­dı­ğı, bu sı­ra­da Y..’e bir­kaç met­re me­sa­fe­de ol­du­ğu­nu söy­le­yen sa­nı­ğın elin­de­ki dö­ner­ci bı­ça­ğı­nı et­ra­fa sal­la­yıp dur­du­ğu, ta­nık E… R..’nin sa­nık S..’i sa­kin­leş­tir­mek için mü­da­ha­le et­me­ye ça­lış­tı­ğı, mak­tu­lün ya­ra­la­na­rak yere düş­me­sin­den son­ra Y… ve S…’in olay ye­rin­den bir­lik­te kaç­tık­la­rı, mak­tu­lün kal­dı­rıl­dı­ğı has­ta­ne­de aynı gün ke­si­ci de­li­ci alet ya­ra­lan­ma­sı­na bağ­lı kot ke­si­si ile ka­rak­ter­li iç or­gan ha­ra­bi­ye­ti so­nu­cu ge­li­şen iç ve dış ka­na­ma ne­de­niy­le ha­ya­tı­nı kay­bet­ti­ği, mak­tu­lün kan ve id­ra­rın­da es­rar et­ken mad­de­si olan *** bu­lun­du­ğu an­la­şı­lan olay­da;
Sa­nık S…’in ola­yın fa­ili sa­nık Y… N…’ın mak­tul F…. N…’ı kas­ten öl­dür­me su­çu­nu iş­le­mek hu­su­sun­da ön­ce­den fi­kir ve ira­de bir­li­ği için­de olay ma­hal­li­ne git­tik­le­ri ve fiil üze­rin­de or­tak hâ­ki­mi­yet ku­ra­rak ka­tıl­dı­ğı­nı, öl­dür­me su­çu­nun ka­nu­ni ta­nı­mın­da yer alan fi­ili Yi­ğit ile bir­lik­te ger­çek­leş­tir­di­ği­ne iliş­kin her tür­lü kuş­ku­dan uzak, ke­sin bir be­lir­le­me ya­pıl­ma­sa da; sa­nı­ğın in­ce­le­me dışı sa­nık­la bir­lik­te ara­la­rın­da hu­su­met bu­lu­nan di­ğer grup­la kav­ga et­mek üze­re git­tik­le­ri, kar­şı­lık­lı kav­ga edil­di­ği sı­ra­da in­ce­le­me dışı sa­nık Y…. N…’ın ani bir kast­la mak­tu­lün gö­ğüs böl­ge­si­ne bı­çak vu­ra­rak ölü­mü­ne se­be­bi­yet ver­di­ği, sa­nık S… M…’ın ise öl­dür­me ola­yı­nın fa­ili sa­nık Y… N…’ın ya­nın­da bu­lu­nup kav­ga­ya ka­tıl­mak su­re­tiy­le su­çun ic­ra­sı­nı ko­lay­laş­tır­dı­ğı, bu iti­bar­la kas­ten öl­dür­me su­çu­na yar­dım eden ola­rak iş­ti­rak et­ti­ği ka­bul edil­me­li­dir.
Bu iti­bar­la, hak­lı ne­de­ne da­ya­nan Yar­gı­tay Cum­hu­ri­yet Baş­sav­cı­lı­ğı iti­ra­zı­nın ka­bu­lü­ne, Yar­gı­tay 1. Ceza Da­ire­si­nin 23.09.2021 ta­rih­li ve 8578-12718 sa­yı­lı dü­zel­ti­le­rek ona­ma ka­ra­rı­nın kal­dı­rıl­ma­sı­na, An­ka­ra 8. Ağır Ceza Mah­ke­me­sin­ce ve­ri­len 04.02.2021 ta­rih­li ve 135-45 sa­yı­lı hük­mün, sa­nık S..’ın, in­ce­le­me dışı sa­nık Y… N…’ın mak­tul F…. N….’a yö­ne­lik kas­ten öl­dür­me su­çu­na yar­dım eden ola­rak iş­ti­rak et­ti­ği­nin gö­ze­til­me­me­si isa­bet­siz­li­ğin­den bo­zul­ma­sı­na ka­rar ve­ril­me­li­dir.
Ço­ğun­luk gö­rü­şü­ne ka­tıl­ma­yan üç Ceza Ge­nel Ku­ru­lu Üye­si; iti­ra­zın red­di­ne ka­rar ve­ril­me­si ge­rek­ti­ği dü­şün­ce­siy­le kar­şı oy kul­lan­mış­lar­dır.
VI. KA­RAR
Açık­la­nan ne­den­ler­le;
1- Yar­gı­tay Cum­hu­ri­yet Baş­sav­cı­lı­ğı iti­ra­zı­nın KA­BU­LÜ­NE,
2- Yar­gı­tay 1. Ceza Da­ire­si­nin 23.09.2021 ta­rih­li ve 8578-12718 sa­yı­lı dü­zel­ti­le­rek ona­ma ka­ra­rı­nın KAL­DI­RIL­MA­SI­NA,
3- An­ka­ra 8. Ağır Ceza Mah­ke­me­sin­ce ve­ri­len 04.02.2021 ta­rih­li ve 135-45 sa­yı­lı hük­mün sa­nık S…. M’ın, in­ce­le­me dışı sa­nık Y… N…’ın mak­tul Fer­man N….’a yö­ne­lik kas­ten öl­dür­me su­çu­na yar­dım eden sı­fa­tıy­la iş­ti­rak et­ti­ği­nin gö­ze­til­me­me­si isa­bet­siz­li­ğin­den BO­ZUL­MA­SI­NA,
4- Dos­ya­nın ma­hal­li­ne gön­de­ril­mek üze­re Yar­gı­tay Cum­hu­ri­yet Baş­sav­cı­lı­ğı­na TEV­Dİ EDİL­ME­Sİ­NE, 08.03.2023 ta­ri­hin­de ya­pı­lan mü­za­ke­re­de oy çok­lu­ğuy­la ka­rar ve­ril­di.